Το Έμβασμα (Mandabi)

Σκηνοθεσία: Ουσμάν Σεμπέν
Πρωταγωνιστούν: Μακουρεντιά Γκέιγ, Γιουνούς Ν' Ντιάγ, Ισέου Νιάνγκ
Διάρκεια: 92’
Έτος Παραγωγής: 1968

O Μάρτιν Σκορσέζε είχε δηλώσει πως η σχέση του με το αφρικανικό σινεμά ξεκίνησε στο «Mandabi». Που ίσως να μην είναι η κορυφαία ταινία του Σεμπέν (ίσως πάλι και να 'ναι), αποτελεί πάντως το ιδανικό σημείο για «αποβιβαστεί» κανείς σε μια τεράστια όσο και συναρπαστική κινηματογραφική ήπειρο, η οποία παρά τις ρετροσπεκτίβες και τις επανεκδόσεις παραμένει αθέατη στο ευρύ κοινό. Ο σκηνοθέτης αφηγείται εδώ την ιστορία ενός άνεργου μεσήλικα που λαμβάνει μια ταχυδρομική επιταγή σημαντικής αξίας από έναν ανιψιό του στο Παρίσι. Αυτή είναι η αρχή σε μια (μικρο)αστική Οδύσσεια, με συμπληγάδες τη γραφειοκρατία και τα κόμπλεξ μιας άγουρης μεταποικιοκρατικής κοινωνίας.

Διασκευάζοντας το ομότιτλο μυθιστόρημά του, ο Σεμπέν έρχεται σε μετωπική σύγκρουση με τους συντηρητικούς θεσμούς. Παράλληλα εκδηλώνει το επαναστατικό του ανάθεμα βάζοντας τους ήρωες του να μιλούν στην ουολόφ (αντί της επίσημης γαλλικής) κι αλιεύοντας ανθρώπινες αξίες όσο επιτίθεται στο status quo. Σκηνοθετεί με ακρίβεια, λιτότητα και ζηλευτή αποτελεσματικότητα μια τραγικωμωδία που συλλαμβάνει στο απόλυτο το πολύχρωμο χάος ενός ταξικού καθαρτηρίου, διαβρωμένου από την έννοια του χρήματος.

Το «Mandabi» στέκει μέχρι και σήμερα σαν ένα πανέμορφο μέσα στην απλότητά του φιλμ. Εξακολουθεί όμως να μοιάζει και σαν προειδοποίηση κρυμμένη στα ηθικά διδάγματα ενός ρεαλιστικού παραμυθιού. Θοδωρής Καραμανώλης